انواع پمپ آب کشاورزی
به طور کلی پمپ وسیلهای است که انرژی مکانیکی را از یک منبع انرژی به سیال انتقال میدهد و باعث جابجایی سیال میشود. در پمپهای کشاورزی این انرژی توسط برق یا نیروی حاصل از سوختهای فسیلی تامین میشود. در صورتی که دسترسی به شبکه برق آسان باشد، میتوان به کمک تابلو برق از پمپهای آب برقی استفاده نمود و در غیر این صورت باید از پمپهای کشاورزی دیزلی یا بنزینی استفاده کرد.
همچنین دستهبندی دیگری برای پمپهای آب کشاورزی بر اساس نوع کاربرد و نحوه عملکرد وجود دارد که آنها را به پمپهای سانتریفیوژ، پمپهای شناور و پمپهای کفکش تقسیم میکند.
پمپ آب کشاورزی سانتریفیوژ
پمپهای سانتریفیوژ معمولا برای پمپاژ آب از منابع آب سطحی یا کم عمق یا به عنوان بوستر پمپ در خطوط لوله آبیاری استفاده میشوند و هزینه نصب، تعمیر و نگهداری پایینی دارند. این پمپها از یک پروانه گردان برای تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی جنبشی آب استفاده میکنند. سیال در نتیجه چرخش محور و پروانه و ایجاد خلأ به درون پمپ کشیده میشود. پس از آن سیال به وسیلهی پروانه چرخان شتاب میگیرد و با سرعت داخل یک محفظه حلزونی جریان مییابد. این محفظه سرعت سیال را به فشار تبدیل میکند و آن را به سمت خروجی هدایت میکند.
پمپ آب سانتریفیوژ متداولترین وسیله برای انتقال آب در کشاورزی و صنعت به حساب میآید و شرکتهای تولید کننده معتبری در دنیا اقدام به ساخت و ارائه پمپهای گریز از مرکز میکنند که میتوان موارد زیر را برشمرد:
- پمپ گریز از مرکز کا اس ب (KSB)
- پمپ سانتریفیوژ پمپیران (Pumpiran)
- الکتروپمپ سانتریفیوژ لوارا (Lowara)
- پمپ سانتریفیوژ ابارا (Ebara)
- پمپ سانتریفیوژ آلویلر(Allweiler)
- الکتروپمپ سانتریفیوژ لئو (Leo)
- پمپ سانتریفیوژ پدرولا (Pedrollo)
- الکتروپمپ سانتریفیوژ کالپدا (Calpeda)
- الکتروپمپ سانتریفیوژ سائر (Saer)
- پمپ سانتریفیوژ پنتاکس (Pentax)
- پمپ سانتریفیوژ داب (DAB)
- پمپ گریز از مرکز رایان (Rayan)
پمپ آب کشاورزی شناور (چاه عمیق)
پمپهای شناور (چاه عمیق) یا پمپهای توربینی نوعی از پمپهای سانتریفیوژ طبقاتی هستند و برای انتقال سیالات از چاههای عمیق استفاده میشوند. عملکرد آنها بدین صورت است که با چرخش محور سیال وارد پمپ میشود؛ هر طبقه مانند یک پمپ سانتریفیوژ معمولی عمل میکند و سبب افزایش فشار سیال میشود. خروجی سیال در هر طبقه ورودی سیال در طبقه بعدی است و در نهایت سیال با فشار مطلوب از خروجی طبقه نهایی خارج میشود.
این پمپها در سیال غوطهور هستند و نیازی به راه اندازی اولیه ندارند. هزینه تعمیر و نگهداری این پمپهای آب کشاورزی از پمپهای سانتریفیوژ معمولی بیشتر است ولی کارایی بهتری دارند. پمپهای شناور (چاه عمیق) جهت پمپاژ آب از چاههای عمیق و نیمه عمیق، تقویت و افزایش فشار آب زمینهای کشاورزی، زهکشی، آتشنشانی، مراکز تصفیه آب و انتقال آب شور، مصارف خانگی و همچنین صنایع نفت و گاز مورد استفاده قرار میگیرند.
پمپهای شناور با انواع برندها برای طیف گستردهای از کاربریها مانند کشاورزی، صنعت آب و فاضلاب، معادن، صنعت نفت و گاز و … در بازار موجود هستند. معروفترین پمپهای شناور موجود در بازار عبارتند از:
- پمپ شناور لوارا (Lowara)
- پمپ شناور پدرولا (Pedrollo)
- پمپ شناور ابارا (Ebara)
- پمپ شناور استیل داب (DAB)
- پمپ شناور لئو (Leo)
- پمپ شناور پمپیران (Pumpiran)
- پمپ شناور اسپیکو (Spico)
- پمپ شناور پنتاکس (Pentax)
- پمپ شناور کالپدا (Calpeda)
- پمپ شناور لوما (Loma)
پمپ کفکش
پمپهای کفکش دستهای از پمپهای سانتریفیوژ مستغرق هستند و برای پمپاژ سیالات تمیز و بدون آلودگی به کار میروند. اساس کار پمپهای کفکش بسیار مشابه با پمپهای گریز از مرکز متداول است. یک موتور الکتریکی پروانه پمپ را به حرکت در میآورد. با مکش سیال به درون پمپ و برخورد آن با پروانه، انرژی جنبشی سیال افزایش پیدا میکند و در نهایت سیال منتقل میشود.
پمپهای کف کش معمولا در عمق آب قرار میگیرند و درون آن استارت زده میشوند. این پمپها برای حذف آب از زیر سازهها، پمپاژ آب از چاهها و مخازن و … استفاده میشوند.
پمپهای کف کش با کاربردهای فراوان در کشاورزی، پرورش ماهی و دیگر صنایع در مراکز صنعتی سراسر دنیا تولید و در بازار عرضه میشوند. برای معرفی مهمترین شرکتهای سازنده و عرضه کننده پمپ کفکش در بازار کشور میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پمپ کفکش ابارا (Ebara)
- پمپ کفکش لوارا (Lowara)
- پمپ کفکش اسپیکو (Spico)
- پمپ کفکش راد پمپ (RAD Pump)
- پمپ کفکش توان تک (Tavan-Tak)
- پمپ کفکش لئو (Leo)
- پمپ کفکش ان سی (NC)
- پمپ کفکش داب (DAB)
- پمپ کفکش پدرولا (Pedrollo)
- پمپ کفکش پنتاکس (Pentax)
- پمپ کفکش کالپدا (Calpeda)
- پمپ کفکش لوما (LOMA)
- پمپ کفکش کالمو (Calmo)
- پمپ کفکش جهان پمپ (Jahan Pump)
جدول زیر شامل مزایا و معایب هر کدام از پمپهای ذکر شده است:
بدون نیاز به پرایمینگ یا راه اندازی اولیهاحتمال سرقت کم به دلیل شناور بودن پمپ در آب
سوختن موتور پمپ در صورت خشک کار کردن
محدودیت استفاده در انرژی ( فقط انرژی الکتریکی)
پمپ | مزایا | معایب |
---|---|---|
سانتریفیوژ (گریز از مرکز) |
|
|
شناور (چاه عمیق) |
|
|
کفکش | امکان استفاده در چاههای عمیق |
موتور پمپ آب کشاورزی
موتور پمپ آب کشاورزی که با نام موتور آب کشاورزی هم شناخته میشود، یک تجهیز صنعتی برای پمپاژ آب است و معمولا در صورت عدم دسترسی به شبکه برق استفاده میشود و در قطرهای 1 تا 4 اینچ در بازار موجود است.
این تجهیز از یک موتور احتراق داخلی و یک پمپ گریز از مرکز تشکیل شده است که برای سهولت در جابجایی روی یک شاسی با هم کوپل میشوند. انرژی مکانیکی پروانه پمپ از موتور دیزلی یا بنزینی تامین میشود و سبب افزایش فشار در سیال و انتقال آن میشود.
موتورهای دیزلی راندمان پایینتری نسبت به موتورهای بنزینی دارند ولی از قدرت بالاتری برخوردارند و سوخت آنها یعنی گازوئیل نسبت به بنزین ارزانتر است. در یک توان برابر، موتورهای دیزلی نسبت به موتورهای بنزینی سنگینتر و حجیمتر هستند در نتیجه حمل و نقل موتور پمپهای بنزینی آسانتر است.
موتور پمپهای دیزلی در آب و هوای سرد عملکرد مطلوبی ندارند ولی برای استفاده پیوسته و مداوم مناسب هستند. کاربرد پمپهای بنزینی باید به صورت متناوب باشد ولی در هر شرایط آب و هوایی عملکرد مناسبی دارند.
موتور پمپهای آب بنزینی و دیزلی برای آبیاری و کاربریهای کشاورزی در کمپانیهای معروف صنعتی دنیا تولید و به بازار ارائه میشوند. به عنوان مثال از موتور پمپهای موجود در بازار ایران میتوان به موتور پمپ لئو (Leo) و موتور پمپ روبین کوشین (Robin Koshin) اشاره کرد.
نحوه انتخاب و خرید پمپ آب کشاورزی
قدم اول. در نظر گرفتن نوع منبع آب
امروزه بحران آب در سراسر دنیا وجود دارد و اکثر کشورهای دنیا از جمله ایران با کمبود آب شیرین مواجهاند. این موضوع مهم به این معنی است که باید گامهای درستی در زمینه مدیریت آب و منابع آب انجام گیرد تا در عین صرفهجویی، برداشت حداکثری از محصولات به دست آید. منابع آب شامل آبهای زیرزمینی چاهها و چشمهها، آبهای سطحی دریاچهها، رودخانهها و استخرها و سایر منابع آب مانند آب تصفیه شده، آب شیرین شده و … میشود.
قدم دوم. تعیین نوع پمپ
تعیین نوع پمپ نقش حیاتی در آبیاری و سایر کاربردهای کشاورزی دارد و با در نظر گرفتن نوع منبع آب انجام میگیرد.
وقتی صحبت از آبهای سطحی مثل استخر یا رودخانه به میان میآید، میتوان از چندین نوع پمپ مختلف استفاده کرد که متداولترین آنها پمپهای سانتریفیوژ یا گریز از مرکز معمولی است. پمپهای شناور چاه عمیق و پمپهای کفکش نیز برای انتقال آب از منابع زیرزمینی مانند چاهها مناسب هستند.
نکته مهم دیگر در انتخاب نوع پمپ نوع منبع انرژی است. اگر شبکه برق به مزرعه نزدیک نباشد باید از پمپهای دیزلی یا بنزینی استفاده کرد.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که هنگام خرید پمپ آب کشاورزی، انتخاب و استفاده از چند پمپ کوچک به جای یک پمپ بزرگ مزایایی از جمله کاهش مصرف انرژی و قطع آسان بر اساس نیازهای مختلف را در پی دارد.
قدم سوم. محاسبه دبی و هد مورد نیاز
قدم بعدی در انتخاب پمپ آب کشاورزی، تعیین و محاسبه دبی و هد دینامیکی کل (فشار کل مورد نیاز بر حسب ارتفاع) است. پس از آن با کمک این دو پارامتر از روی منحنی مشخصه پمپ میتوان تجهیز مناسب را انتخاب نمود.
دبی یا میزان آبدهی معمولا بر اساس حقابه هر مزرعه از منابع آبی مشترک و مساحت زمین زراعی تعیین میشود. هد دینامیکی کل نیز بر اساس ارتفاع منبع آب تا زمین زراعی، طول لولهکشی و تلفات انرژی در لولهکشی محاسبه میشود که برای این کار باید از یک متخصص کمک گرفت.
منحنی مشخصه پمپ رابطهی گرافیکی بین دبی و هد (فشار مورد نیاز بر حسب ارتفاع) را در سرعت ثابت پروانه یا قطر ثابت پروانه مشخص میکند و از طرف شرکتهای تولید کننده پمپ در کاتالوگهای محصول منتشر میشود. البته برای شرح کامل کارایی پمپ آب کشاورزی ممکن است منحنیهای بازدهی، توان و مشخصههای کاویتاسیون (NPSH) بر حسب دبی نیز موجود باشند. شکل زیر نمونهای از یک منحنی مشخصه پمپ را نشان میدهد:
برای مثال در یک مزرعه دبی مورد نیاز 4 لیتر بر ثانیه و هد مورد نیاز 25 متر محاسبه شده است. با توجه به شکل بالا برای ایجاد دبی و هد مورد نظر به پمپی با سرعت پروانه 2100 دور بر دقیقه و بازدهی 70 درصد نیاز است.
سوالات متداول:
سوال ۱: تفاوت پمپهای لجنکش و کفکش در چیست؟
پمپهای کفکش و لجنکش از لحاظ نوع سیال ورودی، تعداد پروانه، نوع پروانه، خروجی، کاربرد، ظاهر و مشخصات فیزیکی و فنی متفاوت هستند.
سوال ۲: از بین پمپهای آب کشاورزی موجود در بازار، کدام برند را انتخاب کنیم؟
همواره به دلیل تنوع بسیار زیاد برندهای موجود در بازار، مصرف کنندگان هنگام خرید با گزینههای متعددی روبهرو میشوند که یک انتخاب صحیح و مطابق با هزینه مدنظر و مشخصات فنی مورد نیاز آنها را دشوار میکند.
کارشناسان آتور صنعت با دارا بودن دانش تخصصی و فنی لازم، همواره آماده پاسخدهی به سوالات شما هستند. برای داشتن یک انتخاب بهینه از طریق اطلاعات درج شده در لینک زیر با ما در تماس باشید.
سوال ۳: بهمنظور جابهجایی آب گلآلود از چه نوع پمپی استفاده میشود؟
پمپهای لجنکش توانایی جابهجایی و انتقال پساپ یا فاضلاب، آب گلآلود، سیال حاوی ذرات ریز و آب دارای ذرات جامد درشت را علاوه بر آب تمیز دارند و در این مورد بهترین انتخاب هستند.
2 پاسخ
سلام، من یه استخر ۶ متری دارم، برای آبیاری قطرهای از چه پمپی باید استفاده کنم؟ فقط درخت کاری شده و مساحت زمین ۵۰۰۰ متره.
پاسخ به این سوال بستگی به این دارد دورترین درخت چقدر فاصله تا استخر دارد. دوم اینکه چه تعداد درخت و چه تعداد تیپ نشتی در باغ کار شده است. انتخاب میتواند از یک پمپ محیطی نیم اسب یا یک کفکش ساده تا یک پمپ چند پروانه متغیر باشد.