گیربکس آویز یا گیربکس شافت موازی چیست؟
گیربکس آویز (Parallel shaft gearbox) جزو گیربکس‌های پرکاربرد در صنعت است که شفت خروجی و ورودی، موازی هستند. این جعبه‌دنده‌ها قابلیت اطمینان بالایی داشته به دلیل راحتی نگهداری و حداقل بودن تعداد قطعات، نسبت به سایر گیربکس‌ها ترجیح داده می‌شوند.
عملکرد گیربکس آویز:
در تمام پروژه‌های الکترومکانیکی یکی از مسائلی بسیار مهمی که باید مشخص شود، نحوه‌ی عملکرد محرک‌ها است. برای مشخص شدن این مسئله، تعداد زیادی از جعبه‌دنده‌ها با ویژگی‌های مختلف طراحی شده‌اند و بهترین انتخاب بر اساس کمیت‌هایی مانند نحوه‌ی خروجی، توان و فضای موجود انجام می‌شود. ازجمله گیربکس‌هایی که برای کاربردهای خاص طراحی شده و ویژگی‌های متمایزی دارد، گیربکس شافت موازی است.
در گیربکس آویز از چرخ‌دنده‌ها برای رسیدن به دور و گشتاور مناسب استفاده می‌شود. به دلیل موازی بودن شفت ورودی و خروجی، با اسم گیربکس شفت موازی نیز شناخته می‌شوند. دقیقاً همین ویژگی این امکان را به‌وجود می‌آورد که جعبه‌دنده تخت باشد که این ویژگی برای کاربردهایی مانند همزن‌‌ها که محدودیت فضا وجود دارد، یک مزیت به‌حساب می‌آید. این گیربکس‌ها از سه نوع چرخ‌دنده برای انتقال توان استفاده می‌کنند. انتخاب یکی از این سه چرخ‌دنده وابسته به کاربرد و شرایط کاری است که عبارت‌اند از:
- چرخ‌دنده‌ی ساده: این چرخ‌دنده‌ها رایج‌ترین نوع موجود هستند و دندانه‌های موجود، صاف و موازی شفت متحرک می‌باشند.
- چرخ‌دنده‌های مارپیچ: دندانه‌های این چرخ‌دنده‌ها نسبت به محور دوران دارای زاویه هستند. این چرخ‌دنده‌ها می‌توانند توان و سرعت بیشتری تحمل کرده، عملکرد آن‌ها بی‌صدا و روان بوده و همچنین طول عمر بالاتری دارند.
- چرخ‌دنده‌های دومارپیچ: مزیت این چرخ‌دنده‌ها نسبت به چرخ‌دنده‌های مارپیچ، حذف نیروی افقی است و سایر ویژگی‌های آن‌ها مانند چرخ‌دنده‌های مارپیچ است.
مهم‌ترین ایراد گیربکس آویز، زمان زیاد مونتاژ و دمونتاژ قطعات در مقایسه با سایر جعبه‌دنده‌ها است.
کاربرد گیربکس شافت موازی:
این گیربکس‌ها به دلیل تنوع حالات نصب، کاربردهای فراوانی دارد که در زیر تعدادی از آن‌ها نام برده شده است:
- موتورهای محرک آماده‌سازی هواپیماها
- جعبه‌دنده‌ی اتومبیل‌ها و کامیون‌ها
- واحدهای تولید توان
- محرک‌های برخی از سیستم‌های مهم مانند پمپ و کمپرسور
- در صنایع سنگین
- جهت صنایع نظامی
- جهت صنایع نیروگاهی
- جهت صنایع سیمان
- صنایع کاشی و سرامیک
- جهت صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
- جهت صنایع فولاد
بیشتر بخوانید: گیربکس حلزونی چیست؟
مزایا گیربکس آویز:
مزایا گیربکس هلیکال آویز عبارتند از:
- طراحی فشرده: گیربکس‌های آویز نسبت به گیربکس‌های هم‌محور، فضای کمی اشغال کرده و همچنین وزن کمتری دارند.
- توان بالا: میزان توان انتقالی نامی در این جعبه‌دنده‌ها تا 200 کیلووات و گشتاور نامی تا 20000 نیوتن‌متر می‌رسد.
- مقاومت بالا: گیربکس‌های شافت مستقیم می‌توانند گشتاور و نیروی شعاعی بالایی تحمل کنند.
- ارتعاش کم: میزان ارتعاش در این جعبه‌دنده‌ها پایین است و به همین دلیل دارای صدای پایینی نیز هستند.
اجزا گیربکس شافت موازی:
طراحی سازندگان مختلف برای نوع چرخ‌دنده‌ها و قطعات واسط، متفاوت است اما ساختمان کلی گیربکس آویز شبیه به هم است. در شکل زیر، قطعات این گیربکس متشکل از سه طبقه چرخ‌دنده را مشاهده می‌کنید.
بیشتر بخوانید: عیب یابی و تعمیر گیربکس دور متغیر
مراقبت و بازرسی از گیربکس آویز:
جهت استفاده از گیربکس آویز ابتدا میزان روغن جعبه‌دنده را بررسی کنید. از درست بودن جهت دوران در حالت جدا اطمینان حاصل کنید. به‌دقت به صدای شفت گوش دهید تا صدای خراشیده شدن از آن به گوش نرسد. قبل از اتصال بار، گیربکس را به‌صورت آزاد روشن کرده و تست کنید. به‌هیچ‌وجه در طی تست، دستگاه‌های مانیتورینگ و نظارتی را غیرفعال نکنید. هر زمان احساس کردید تغییری نسبت به حالت عادی (مانند دمای بالا، صدای غیرمعمول و ارتعاش) در جعبه‌دنده رخ داده، فوراً دستگاه را خاموش کرده و علت را مشخص کنید.
اگر مقادیر بار و شرایط کاری گیربکس مطابق با محدوده‌های اعلام‌شده توسط سازنده بوده و بازرسی‌های دوره‌ای به‌صورت صحیح انجام شود، می‌توان اطمینان نسبی از عدم وجود خوردگی در قطعات جعبه‌دنده حاصل کرد.
بلبرینگ‌ها، آداپتور و قطعات شفت ورودی دارای عمر محدود هستند و حتی تحت کار در شرایط ایده‌آل باید در دوره‌ی مشخصی تعویض شوند. دوره‌ی تعویض نامی بلبرینگ‌ها تنها به‌صورت آماری مشخص می‌شود و ممکن است تحت تأثیر عوامل زیر متفاوت باشد:
- سرعت
- بار معادل یاتاقان
- روغن‌کاری (نوع، لزجت، افزودنی‌ها و آلودگی)
- منبع روغن یاتاقان
- انحراف به دلیل اعمال بار
بیشتر بخوانید: راهنمای تعمیر و نگهداری گیربکس خورشیدی
بنابراین یاتاقان‌ها و به‌ویژه بلبرینگ‌ها باید به‌صورت دوره‌ای بازرسی شوند. مدت‌زمان تعویض و بازرسی نیز توسط سازنده و بر اساس کیفیت یاتاقان‌ها مشخص می‌شود.
روغن‌ها همیشه در معرض کاهش کیفیت قرار دارند و طول عمر آن‌ها وابسته به شرایط بار، محدود است. مهم‌ترین عامل مؤثر در طول عمر روغن، دمای کاری است. به‌طور مثال رابطه‌ی ساعات کار روغن و دمای کاری را برای چندنوع روغن در نمودار زیر مشاهده می‌کنید.
1- ساعات کار
2- دمای پایدار روغن (مقدار میانگین برای انواع روغن در 70 درجه‌ی سلسیوس)
3- CLP PG
4-CLP HC / HCE (روغن‌های مخصوص صنایع غذایی)
5- CLP / HLP / E (روغن‌های قابل تجزیه‌ی زیستی برای کشاورزی و فاضلاب)
آب‌بندی روغن شامل قطعاتی است که برای آب‌بندی بدنه و المان‌هایی مانند شفت که از گیربکس خارج می‌شوند، استفاده می‌شوند. آب‌بندی روغن نیز جزو قطعات دارای سایش محسوب شده و مدت‌زمان سرویس مشخصی دارد که تحت تأثیر عواملی زیر است.
- سرعت شفت یا سرعت شعاعی لبه‌ی آب‌بندی
- شرایط محیط (دما، گردوغبار، رطوبت، فشار، مواد شیمیایی و تشعشع)
- روغن (نوع، لزجت، افزودنی‌ها و آلودگی)
- کیفیت سطوح آب‌بندی
- منبع روغن‌کاری آب‌بندی
- جنس روغن آب‌بندی
به دلیل تعدد عوامل تأثیرگذار در عمر آب‌بندی، پیش‌بینی دقیق مدت‌زمان سرویس ممکن نیست؛ بنابراین آب‌بندی روغن باید به‌صورت مرتب بررسی شود.
عیب یابی و تعمیر:
جهت عیب یابی گیربکس آویز جدول زیر را مطالعه کنید.
| عیب | مشاهدات | راه حل |
|---|---|---|
| عدم شروع به کار جعبه‌دنده |
هیچ صدایی وجود ندارد و شفت نمی‌چرخد. از هیچ محرک و مبدلی استفاده نمی‌شود. |
ولتاژ تغذیه و اتصالات الکتریکی را بررسی کنید. مشخصات الکتریکی شبکه باید با مقادیر نامی ورودی، یکسان باشند. دستورالعمل‌های شروع به کار سازنده‌ی الکتروموتور را بررسی کنید. ممکن است بار اعمالی به خروجی جعبه‌دنده، مقداری بالاتر از ظرفیت الکتروموتور باشد.
برای تشخیص این مورد، جعبه‌دنده را از الکتروموتور جدا کنید. اگر الکتروموتور شروع به کار کرد، مشکل از زیاد بودن بار است. در صورت باقی ماندن مشکل، به شمارهی 100 بروید. |
| جعبه‌دنده در سرعت پایین کار نمی‌کند. |
استفاده از مبدل فرکانس |
سرعت مبدل فرکانس برای سرعت‌های بسیار پایین، افت می‌کند. برای چنین شرایطی، باید کمیت‌های مبدل و الکتروموتور، بهینه شوند. همچنین ممکن است بازده جعبه‌دنده مخصوصاً در صورت استفاده از جعبه‌دنده‌ی حلزونی برای سرعت پایین، کاهش زیادی داشته باشد.
میزان فرکانس پیشنهادی، 20 تا 70 هرتز برای جعبه‌دنده‌های حلزونی و 10 تا 70 هرتز برای جعبه‌دنده‌های مارپیچ است. برای رفع مشکل، از الکتروموتور و مبدل با توان بالاتر استفاده کنید یا نسبت جعبه‌دنده را تغییر دهید تا در رنج توصیه‌شده قرار گیرد. |
| جعبه‌دنده پس از مدتی خاموش ماندن روشن نمی‌شود. | دمای محیط پایین‌تر از 5 درجه‌ی سلسیوس است. |
شرایط روغن متناسب با شرایط کاری جعبه‌دنده نیست. دستورالعمل‌های سازنده در رابطه با روغن را بررسی کرده و از روغنی با لزجت پایین‌تر استفاده کنید. افزایش دمای محیط راه‌حل دیگری است. اگر باوجود انجام این موارد، تغییری حاصل نشد، از الکتروموتور با توان بالاتر استفاده کنید. |
| ایجاد گرمای بسیار زیاد در جعبه‌دنده | استفاده از جعبه‌دنده‌ی حلزونی یا مارپیچ و دمای محیط بالاتر از 40 درجه سلسیوس | زمانی که جعبه‌دنده تحت بار حداکثر قرار دارد، دمای سطح آن را اندازه بگیرید. اگر دما پایین‌تر از 80 درجه‌ی سلسیوس است، هیچ آسیبی جعبه‌دنده را تهدید نمی‌کند و شرایط عادی است.
اکثر جعبه‌دنده‌های حلزونی برای کار در دمای حداکثر 120 درجه‌ی سلسیوس طراحی شده‌اند. اگر دما بالاتر از این مقدار است، فوراً سیستم را خاموش کرده و اقدامات شمارهی 100 را انجام دهید اما اگر دمای روغن پایین‌تر از 120 درجه‌ی سلسیوس است، کیفیت و میزان روغن را بررسی کرده و با شرایط ذکرشده در دستورالعمل‌های سازنده، مطابقت دهید. |
| صدای زیاد جعبه‌دنده |
صدای دائم |
قطعات متحرک را برای صدا بررسی کنید. جعبه‌دنده را جدا کرده و بدون بار روشن کنید. اگر همچنان صدا را می‌شوید، یاتاقان الکتروموتور یا جعبه‌دنده دچار آسیب شده و نیازمند تعویض است. به مورد 100 مراجعه کنید. |
| صدای زیاد جعبه‌دنده | صدایی که به‌صورت موقت ایجاد می‌شود. | قطعات متحرک را بررسی کنید. جعبه‌دنده را جدا کرده و بدون بار روشن کنید. اگر همچنان صدا را می‌شنوید، ممکن است ذرات جامد درون روغن وجود داشته باشند.
در این صورت، روغن را بررسی کنید. اگر ذرات جامد درون روغن مشاهده کردید، احتمالاً قطعات داخلی جعبه‌دنده دچار آسیب شده‌اند. در این صورت به مورد 100 مراجعه کنید. |
| صدای زیاد جعبه‌دنده | صدای منظم ضربه | قطعات متحرک را بررسی کنید. جعبه‌دنده را باز کرده و بدون بار روشن کنید. اگر همچنان صدا را می‌شنوید، یکی از چرخ‌دنده‌ها دچار آسیب شده است. در این صورت به مورد 100 مراجعه کنید. |
| صدای زیاد جعبه‌دنده | صدا به‌صورت منظم زیاد و کم می‌شود. | شفت خروجی را بررسی کنید تا ایرادی نداشته باشد. شفت خروجی را باز کرده و بدون بار، جعبه‌دنده را روشن کنید. اگر همچنان صدا را می‌شنوید، یکی از چرخ‌دنده‌های داخلی، آسیب دیده است. در این صورت به مورد 100 مراجعه کنید. |
| صدای زیاد جعبه‌دنده | جعبه‌دنده دارای موتور ترمزدار است و صدا گاهی از سمت ترمز شنیده می‌شود. | صدای کم کلیک ممکن است از سمت دیسک ترمز شنیده شود که طبیعی است. اگر میزان صدا زیاد باشد، ممکن است ترمز دچار ایراد شده یا فاصله‌ی آن به‌درستی تنظیم نشده باشد. در این صورت به مورد 100 مراجعه کنید. |
| صدای زیاد جعبه‌دنده | استفاده از محرک با فرکانس متغیر و تغییر صدای جعبه‌دنده در سرعت‌های متفاوت | کمیت‌های مبدل فرکانس یا الکتروموتور برای محدوده‌ی مورداستفاده مناسب نیست. دستورالعمل‌ها را بررسی کرده و در صورت باقی‌ماندن مشکل، نسبت جعبه‌دنده را تغییر دهید. |
| نشتی روغن | نشتی روغن از آب‌بندی | اگر دمای محیط بیشتر از 40 درجه‌ی سلسیوس بوده و جعبه‌دنده بیشتر از 16 ساعت به‌طور مداوم کار کرده، درگاه روغن را با یک درگاه باقابلیت تنفس تعویض کنید.
اگر همچنان مشکل حل نشد، ممکن است آب‌بندی دچار آسیب شده باشد. در این صورت به مورد 100 مراجعه کنید. |
| نشتی روغن | نشتی روغن از درگاه | اگر از درگاه باقابلیت تنفس استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که به‌صورت صحیح نصب شده است. ممکن است درگاه به‌صورت کامل سفت نشده و مقداری ذرات جامد در زیر سطح لاستیکی آن گیر کرده باشند.
اگر پس از تمیز کردن و سفت کردن درگاه، مشکل باقی ماند، به مورد 100 مراجعه کنید. |
| نشتی روغن | نشتی روغن از بدنه | محل دقیق خروج روغن را مشخص کنید. ممکن است منبع نشت روغن، درگاه یا آب‌بندی باشد و به نظر برسد که روغن از بدنه چکه می‌کند که در این صورت به موارد 11 و 12 مراجعه کنید.
اگر مطمئن شدید که روغن از بدنه خارج می‌شود، بدنه از هم جدا شده یا ترک وجود دارد. در این صورت به مورد 100 مراجعه کنید. |
| نشتی روغن | نشتی روغن از پوشش | آب‌بندی روغن زیر پوشش دچار نشتی یا آسیب شده است. پوشش را باز کرده و آب‌بندی را تعویض کنید. سپس پوشش را دوباره نصب کره و پیچ‌ها را محکم کنید. اگر پس از انجام این اقدامات، مشکل باقی ماند، به مورد 100 مراجعه کنید. |
| جعبه‌دنده به طور مداوم در محل نصب خود، حرکت می‌کند. | استفاده از بازوی گشتاور | حرکت جعبه‌دنده به دلیل خارج از مرکز بودن شفت است. اگر از بازوی گشتاور استفاده نمی‌کنید، این مورد کاملاً طبیعی است و هیچ آسیبی به جعبه‌دنده وارد نمی‌شود. |
| جعبه‌دنده گاهی در محل نصب خود، حرکت می‌کند. | استفاده از بازوی گشتاور | حرکت جعبه‌دنده به دلیل خارج از مرکز بودن و تلورانس شفت است. تلورانس شفت را بررسی کنید تا در محدوده‌ی مقادیر مجاز قرار گرفته باشد. اگر از بازوی گشتاور استفاده نمی‌کنید، این مورد کاملاً طبیعی بوده و هیچ آسیبی به جعبه‌دنده وارد نمی‌شود. |
| گرم شدن الکتروموتور | موتور در جریانی بالاتر از جریان نامی کار می‌کند. | توان الکتروموتور کافی نیست یا الکتروموتور اضافه‌بار دارد. ممکن است الکتروموتور دچار آسیب شده باشد. به مورد 100 مراجعه کنید. |
| گرم شدن الکتروموتور | وجود گردوخاک در محیط | سیستم خنک‌کاری و تهویه‌ی الکتروموتور را بررسی کنید تا گردوخاک نداشته باشند. اگر از فن خارجی استفاده می‌کنید، بررسی کنید تا به‌صورت صحیح کار کند.
اگر از مبدل فرکانس در سرعت پایین استفاده می‌کنید و فن خارجی ندارید، احتمالاً به فن خارجی نیاز خواهید داشت. |
| الکتروموتور کار می‌کند اما شفت جعبه‌دنده نمی‌چرخد. | صدای خراش شنیده می‌شود. | ممکن است برخی از قطعات مانند خار و چرخ‌دنده‌ها دچار آسیب شده باشند. به مورد 100 مراجعه کنید. |
|
بدنه‌ی جعبه‌دنده دچار آسیب شده است. |
از زنجیر یا چرخ‌دنده‌ی متحرک استفاده می‌کنید. | نیروی شعاعی یا اثر پولیگون زنجیر ممکن است باعث ایجاد آسیب شده باشد. بررسی کنید تا پیچ‌ها سفت بوده و صفحه‌ای که جعبه‌دنده روی آن نصب شده، به‌اندازه‌ی کافی صلب باشد.
همچنین قطر محرک زنجیر را بررسی کنید تا در محدوده‌ی مجاز باشد. محل المان‌های خروجی را بررسی کرده و نیروی شعاعی را دوباره محاسبه کنید تا در محدوده‌ی مجاز قرار گرفته باشد. |
| ایراد در شفت خروجی | از زنجیر یا چرخ‌دنده‌ی متحرک استفاده می‌کنید. | نیروی شعاعی یا اثر پولیگون زنجیر ممکن است باعث ایجاد آسیب شده باشد. اقدامات مورد 20 را انجام دهید. |
| جعبه‌دنده با وقفه‌ی زیاد متوقف می‌شود. | از موتور ترمزدار استفاده می‌کنید. | اتصالات الکتریکی ترمز را بررسی کنید. معمولاً دو نوع ترمز وجود دارد. حالت پیش‌فرض کارخانه روی ترمز وقفه‌دار تنظیم شده ولی می‌توانید با تغییر اتصالات الکتریکی، ترمز را روی حالت آنی تنظیم کنید. |
| جعبه‌دنده با وقفه‌ی زیاد شروع به کار می‌کند. | از موتور ترمزدار استفاده می‌کنید. | برای باز شدن سریع ترمزها به مبدل‌های شوک‌دهنده نیاز است. |
| نیازمند تعمیر | هیچ راه‌حلی غیر از تعمیر وجود ندارد. | در صورت داشتن تخصص و تجربه‌ی کافی، جعبه‌دنده را باز کرده و پس از بررسی قطعات، تعمیرات لازم را انجام داده و قطعاتی که دچار آسیب شده‌اند را تعویض کنید. در غیر این صورت، از متخصصین مربوطه کمک بگیرید. |
قیمت گیربکس آویز:
آتور صنعت وارد کننده انواع گیربکس شافت موازی بوده و با ارائه بهترین کیفیت در کنار قیمتی مناسب، خریدی رضایت بخش برای مشتریان رقم خواهد زد.شما عزیزان می توانید برای خرید گیربکس آویز، دریافت لیست قیمت و مشاوره فنی رایگان با شماره تلفن 32004-031 تماس حاصل فرمایید.
| عنوان | قیمت |
|---|---|
| قیمت گیربکس آویز موتوواریو (Motovario) | جهت دریافت لیست قیمت با شماره 32004-031 تماس بگیرید. |
| لیست قیمت گیربکس شافت موازی SEW | |
| قیمت گیربکس هلیکال آویز بونفیگلیولی (Bonfiglioli) | |
| لیست قیمت گیربکس هلیکال موازی ایلماز (Yilmaz) | |
| قیمت گیربکس آویز باور (Bauer) |
نقد و بررسی در "گیربکس آویز"