از نظر طراحان و مهندسان فعال در این حوزه، تجهیزات صنعتی ساخت ساختمان به چهار دسته ماشین‌آلات، ابزار، تأسیسات و مصالح ساختمانی تقسیم میشوند.
تأسیسات ساختمانی
تأسیسات ساختمان شامل دو بخش کلی تأسیسات مکانیکی و تأسیسات الکتریکی است که به برخی از آن‌ها در ادامه اشاره کرده‌ایم.
تأسیسات مکانیکی
سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی
یکی از مهم‌ترین تجهیزات صنعتی مورداستفاده در ساختمان‌سازی، تأسیسات حرارتی و سرمایشی و گرمایشی است که وظیفه خنک و گرم‌کردن ساختمان را دارد و شامل موارد زیر می‌شود:
کویل‌ها
در یک سیستم تأسیساتی معمولی سه نوع کویل وجود دارد؛ کویل کندانسور، کویل اواپراتور و کویل منبع آب گرم مصرفی. کویل کندانسور به تبادل حرارت کمک می‌کند. کویل اواپراتور محلی است که هوای منزل به درون آن جذب‌شده و خنک می‌شود و کویل منبع آب گرم، برای تبادل گرما بکار گرفته می‌شود و وظیفه تولید آب گرم مصرفی ساختمان را به عهده دارد.
لوله‌های مبرد
لوله‌های فلزی هستند که مبرد از طریق آن به کویل‌های اواپراتور هدایت می‌شود.
دیگ
دیگ موتورخانه یک دستگاه بسیار بزرگ است و اغلب در موتورخانه یا زیرزمین قرار می‌گیرد. دیگ منبع تغذیة گرمایی در تجهیزات مکانیکی ساختمان است.
مبدل حرارتی
یکی از اجزای بسیار حیاتی است و در همه دیگ‌ها و کوره‌ها وجود دارد.
ترموستات
این دستگاه دما را تشخیص داده و به دیگر تجهیزات فرمان قطع و وصل یا خاموش و روشن‌کردن را ارسال می‌کند.
چیلر
چیلر دستگاهی بزرگ برای تولید برودت و تأمین سرمایش موردنیاز ساختمان است. چیلرها به دو نوع جذبی و تراکمی تقسیم میشوند.
کولر آبی
نوعی سیستم خنک‌کننده است که با تبخیر آب، دمای هوا را کاهش می‌دهد.
رادیاتور
از رادیاتور در منازل جهت انتقال حرارت آب گرم به داخل ساختمان استفاده می‌شود.
پکیج
نوعی سیستم گرمایشی که جهت تأمین آب گرم مصرفی و آب سیستم گرمایشی به طور هم‌زمان استفاده می‌گردد.
اسپلیت
اسپلیت با جذب گرمای هوا باعث افزایش دمای بخار ماده سرمازا و خنک‌شدن هوا می‌شود.
تأسیسات مربوط به آب و فاضلاب
از اصلی‌ترین تجهیزات صنعتی ساخت ساختمان می‌توان به سیستم فاضلاب اشاره کرد. زیرا تأمین آب آشامیدنی واحدهای موجود در یک ساختمان و از سوی دیگر، خارج‌کردن فاضلاب تولید شده، توسط تأسیسات آب و فاضلاب صورت می‌گیرد.
پمپ‌های آب
پمپ آب خانگی تجهیزی است که فشار و دبی آب را برای مصرف آب ساختمان افزایش می‌دهد.
پمپ‌های آب خانگی انواع مختلفی دارند و در مدل‌های متنوع در بازار عرضه میشوند، برای انتخاب یک پمپ آب خانگی مناسب با ساختمان مد نظرتان می‌توانید به لینک زر مراجعه کنید:
مقاله راهنمای خرید پمپ آب خانگی
خطوط لوله
با کمک لوله و اتصالات، گردش و جابهجایی آب و همچنین انتقال مواد فاضلابی تولید شده در داخل ساختمان به بیرون از آن انجام می‌شود.
مخزن ذخیره
مخزن ذخیره وسیله‌ای است که ازآن‌جهت نگهداری و ذخیره سیالاتی مانند آب و یا دیگر مایعات (باتوجه‌به جنس و کاربرد مخزن) استفاده می‌کنند.
لوله‌کشی و سیستم گازرسانی
لوله‌کشی و سیستم گازرسانی شامل تمام تجهیزاتی است که برای انتقال گاز به تمام واحدها و بخشهای مختلف ساختمان بکار می‌رود.
تأسیسات آتش‌نشانی
در هنگام طراحی و ساخت یک ساختمان، به دلیل اهمیت کنترل حریق، باید توجه ویژه‌ای به سیستم اطفا حریق و تأسیسات آتش‌نشانی بشود.
بوستر پمپ آتش‌نشانی
این بوستر پمپ‌ها در سیستم اطفا حریق جهت تأمین فشار آب موردنیاز تأسیسات آتش‌نشانی استفاده میشوند.
سیستم تهویه
سیستم تهویه برای انتقال هوا میان مناطق داخلی و خارجی ساختمان، همراه با گرمایش و سرمایش مسکونی استفاده می‌شود.
هواساز
هواساز یک محفظه فلزی است که در محیط داخلی ساختمان قرار می‌گیرد و برای فرایند سردسازی و گرم‌سازی و تأمین هوای تازه استفاده می‌شود.
صفحه فن‌ها
کانال‌ها
کانال‌ها معمولاً در سقف ساختمان جهت انتقال هوا به بخشهای مختلف تعبیه میشوند.
دریچه تجهیزات
دریچه حفره‌ا‌ی است که هوای توزیع‌شده توسط کانال‌ها را به پخش‌های مختلف ساختمان منتقل می‌کند.
تأسیسات الکتریکی
داکت‌ها
داکت کانالی است که روی سطوحی مانند کف، سقف و دیوار برای عبور هر نوع کابل استفاده می‌شود.
ترمینال‌ها
ترمینال یا کانکتور برای اتصال دو یا چند سیم به طور محکم و استاندارد بکار می‌رود.
بست کابل
از بست کابل برق برای اتصال و هدایت سیم‌های برق و آنتن استفاده می‌کنند.
پریزهای برق
دوشاخه و پریز برق موج اتصال وسایل برقی به منبع تغذیه جریان متناوب اصلی در یک ساختمان میشوند.
جعبه‌تقسیم
جعبه‌تقسیم محفظه‌ای است که اتصالات برقی ساختمان در آن قرار می‌گیرند و انشعابات سیم‌کشی از جعبه‌تقسیم کشیده می‌شود.
ژنراتور
مولد الکتریکی یا ژنراتور تجهیزی است که با القای الکترومغناطیسی، انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند.
موتور الکتریکی
موتور الکتریکی یا الکتروموتور انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند.
سیستم کنترل
سیستمی جهت هدایت یا تنظیم خود هر سیستم دیگر به‌منظور تأمین خروجی برق یک ساختمان.
ابزارآلات ساختمانی
در این جا ابزارآلات ساختمانی را به دودسته ساده و تخصصی تقسیم کرده‌ایم.
ابزارآلات ساده
ابزارآلات ساده ساختمانی، ابزارهای دستی ای هستند که در همه پروژه‌های ساختمانی وجود آن‌ها لازم است و کارکردن با آن‌ها تخصص خاصی نمی‌خواهد. در ادامه به برخی از این ابزارآلات ساختمانی اشاره می‌کنیم:
لیست ابزارآلات ساختمانی ساده
متر، تراز، لیسه، کاردک، شاقول، مفتول، الک و سرند، چکش، فرغون، شمشه، برس، شلنگ تراز، بیل و کلنگ، تیشه، ماله، استانبولی، پتک، دلو، سطل، میخ، انبردست، طناب پنبه‌ای، شلنگ، نخ ریسمان کار، گونیا، داربست، قرقره بنایی و آچار
ابزارآلات تخصصی
انواع اره غیر دستی
اره زنجیری، اره عمود بر، اره بر فارسی، اره گرد بر، اره میزی، اره افقی بر، اره بنزینی، اره فلکه‌ای
دریل
برای سوراخ‌کردن سطوح استفاده می‌شود. (دریل با قطرهای مختلف، دریل گیربکسی، دریل چکشی، دریل بتن کن)
فرز
برای بریدن سنگ
چکش غیر دستی
برای تخریب بتن و دیوارها استفاده می‌شود. (بر اساس وزن طبقه‌بندی می‌شود مانند: چکش تخریب 11،14،15 کیلویی)
دوربین نقشه‌برداری
انواع شاخص نقشه‌برداری
انواع ابزار و تجهیزات ساختمانی برای ایمنی افراد
لباس کار، کلاه ایمنی، کفش ایمنی، دستکش کار، عینک ایمنی، ماسک حفاظتی، کمربند ایمنی و طناب ایمنی.
انواع علائم
ابزار و تجهیزات ساختمانی هشداردهنده کارگاه
مصالح ساختمان
مصالح ساختمانی موادی هستند که در ساخت و احداث انواع سازه‌ها، از جمله ساختمان، استفاده میشوند.
مصالح ساختمانی به دودسته طبیعی و مصنوعی دسته‌بندی میشوند.
مواد طبیعی
موادی مانند رس، ماسه، چوب و سنگ هستند که به‌صورت طبیعی در محیط وجود دارند.
مواد مصنوعی
موادی که توسط انسان تولید میشوند و در صنعت ساختمان‌سازی بکار می‌روند. این مواد مصنوعی معمولاً ترکیبی از مواد مختلف هستند و بر اساس ویژگی‌هایشان مورداستفاده قرار می‌گیرند. موادی مانند بتن، آجرنسوز، فولاد و فلزات و سایر ترکیبات مصنوعی.
ماشین‌آلات ساختمانی
از دیگر تجهیزات صنعتی مورداستفاده در ساختمان‌سازی ماشین‌آلات ساختمانی هستند. استفاده و به‌کارگیری از این تجهیزات نسبت به کارایی آن و موقعیت کاری، نقش بسزایی در افزایش سرعت و کیفیت انجام پروژه دارد. از جمله این تجهیزات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بتونیر (میکسر بتن)
متداول‌ترین و کارآمدترین تجهیز در ساخت ساختمان‌های بتنی، میکسر بتن است. بتونیرها با استفاده از موتور الکتریکی کار می‌کنند و در ابعاد مختلف با برق تک‌فاز یا سه‌فاز موجود هستند.
غلتک
غلتک نوعی ماشین است که در عملیات ساخت‌وساز از آن برای متراکم‌کردن مصالح و خاک استفاده می‌شود.
کمپکتور
کمپکتورها مکمل غلتک‌ها هستند. برای محوطه‌ها با فضای کوچک زیر سازی و کوبش محیط‌هایی با عرض کم مناسب هستند.
موتور ویبراتور
موتور ویبره، الکترو ویبره یا موتور ارتعاشی تجهیزی مکانیکی است که انرژی الکتریکی یا پنوماتیک را دریافت کرده و آن را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند و خروجی آن به‌صورت ارتعاش است.
ویبراتور بتن
این دستگاه نیروی گردشی خود را به شیلنگ منتقل می‌کند تا از این طریق بتن متراکم شده و هوا و حبابی از آن خارج شود.
پمپ آب
الکتروپمپ آب و یا پمپ آب تجهیزی است برای انتقال و پمپاژ آب است و در عملیات ساحت از آن برای انتقال سیالات در سایت استفاده می‌شود.
پمپ لجن‌کش
پمپ لجن‌کش در عملیات ساخت برای انتقال مایعات با اجسام جامد بهره می‌برند و همچنین از این تجهیز در تخلیه فاضلاب استفاده می‌شود.
پمپ کفکش
پمپ کفکش برای انتقال مایعات از عمق و حذف آب از طبقة زیرین سازه‌ها استفاده می‌شود.
جرثقیل
جرثقیل ابزاری است که از آن برای بلندکردن و جابهجایی بارهای سنگین استفاده می‌شود. در انواع محرک و ثابت در ابعاد مختلف وجود دارد.
بیل مکانیکی
بیل مکانیکی از ماشین‌های سنگین عمرانی و مهندسی است که برای حفر کانال، گودال، زیرسازی، حمل مواد، برش توسط ادوات هیدرولیکی، تخریب، گودبرداری، خاک‌برداری و تسطیح زمین بکار می‌رود.
لودر
لودرها در اندازه‌های مختلف برای مصارفی از جمله ایجاد خاکریز، حفاری زمین، پرکردن حفره، بارکردن کامیون، حمل بتن و بلندکردن و حمل مصالح ساختمانی تولید میشوند.
دامپر
دامپرها به‌منظور حمل مصالح در کارگاه‌های ساختمانی مورداستفاده قرار می‌گیرند.
پمپ دکل
برای انتقال بتن در پروژه‌های ساختمانی با ارتفاع زیاد، از دستگاه‌های بتن‌ریزی با پمپ دکل بهره می‌برند. همچنین این تجهیز در جابهجایی مخلوط بتن و ایجاد فونداسیون کاربرد دارد و به دو صورت و پمپاژ بتن را به دو صورت عمودی و افقی انجام می‌دهد.
پمپ بتن
پمپ بتن به دستگاهی است که به‌وسیله لوله‌هایی که در سایت نصب شده است، بتن را به محل موردنظر انتقال می‌دهد.
نوار نقاله
نوار نقاله، سیستمی است که جابهجایی انواع مختلفی از کالا‌ها و مصالح را به عهده دارد و در سایت برای فرایند تولید بتن درجا ازآن‌جهت انتقال سنگ‌دانه‌ها و… برای ساخت بتن استفاده می‌کنند.