پمپ‌های طبقاتی دسته‌ای از پمپ‌های گریز از مرکز هستند که برای پمپاژ سیالات در کشاورزی و صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این پمپ‌های سانتریفیوژ چند مرحله، فشار سیال ضمن عبور از پروانه‌های سری و هم محور افزایش می‌یابد تا به نقطه مورد نظر برسد و در نهایت سیال انتقال یابد. این پمپ‌ها در دو نوع افقی و عمودی تولید می‌شوند و با توجه به افزایش فشار سیال طی چند مرحله، توانایی ایجاد فشاری بالاتر از پمپ‌های گریز از مرکز معمولی را دارند.
عیب یابی پمپ طبقاتی
پمپ‌های طبقاتی در صورت سرویس و نگهداری منظم بسیار مقاوم هستند و سال‌ها بدون مشکل کار می‌کنند. با این وجود عواملی چون فرسودگی قطعات، اعمال بار اضافی رو پمپ و نوع سیال پمپاژ شونده از نظر دما، اسیدی بودن و ذرات جامد موجود در آن می‌توانند باعث خرابی پمپ گردند و این امر را تسریع بخشند. این خرابی علاوه بر هزینه تعمیر، توقف برنامه‌ریزی صنعت مورد نظر را در پی دارد و باید هر چه سریع‌تر آن را تعمیر کرد. اولین قدم در تعمیر این پمپ‌ها عیب یابی است که نشانه‌هایی از جمله عدم پمپاژ سیال یا کم بودن دبی سیال، گرمای بیش از حد، سر و صدا و ارتعاشات غیر معمولی دارد. به منظور تسهیل در عیب یابی و تعمیر پمپ طبقاتی جدول زیر گردآوری شده‌است:
| ردیف | نشانه | علت | راه‌حل |
|---|---|---|---|
| ۱ | روشن نشدن الکتروموتور |
|
|
| ۲ | عدم پمپاژ سیال |
|
|
| ۳ | کم بودن دبی سیال |
|
|
| ۴ | آمپر کشیدن الکتروموتور
(اعمال بار اضافی روی آن) |
|
|
| ۵ | فرسودگی بیش از حد برینگ‌ها |
|
|
| ۶ | ارتعاش غیر معمولی |
|
|
| ۷ | نویز غیر معمولی |
|
|
سرویس و نگهداری پمپ طبقاتی
سرویس و نگهداری پمپ‌های طبقاتی عملکرد بهینه و طول عمر این تجهیزات صنعتی را تضمین می‌کند از همین رو نکات زیر از این فرآیند توضیح داده خواهد شد:
۱) خطوط لوله و اتصالات پمپ طبقاتی باید از نظر شل بودن بررسی شوند. برای این کار می‌توان محکم یا شل بودن مدار پمپاژ را با نیروی دست آزمایش کرد.
۲) سطح روانکار باید روی خط استاندارد باشد و روانکار باید به موقع تعویض یا تکمیل شود. برای این کار بهتر است فقط از روان کننده‌های توصیه شده توسط سازنده پمپ استفاده شود.
۳) جریان و هد پمپ طبقاتی در محدوده مشخص شده باید کنترل و ثبت شود تا اطمینان حاصل شود پمپ در بالاترین نقطه بازدهی کار می‌کند و حداکثر اثر صرفه جویی در انرژی را دارد.
۴) دمای محیط و تجهیزات پمپ طبقاتی نباید از حد مشخص شده توسط سازنده تجاوز کند چرا که باعث خرابی پمپ می‌شود.
۵) در صورت مشاهده صدای غیرعادی و ارتعاش غیر معمولی پمپ طبقاتی، باید فورا عملیات پمپاژ متوقف و علت آن بررسی شود.
۶) پمپ و اجزای مربوطه مانند الکتروموتور، برینگ‌ها و مکانیکال سیل‌ها باید به صورت منظم برای هرگونه نشانه‌ی سایش و پارگی، نشتی یا هر نوع آسیب دیگری بررسی شوند.
۷) تراز بودن پمپ و الکتروموتور باید به طور مداوم چک شود زیرا ناهمراستایی اجزا می‌تواند باعث سایش بیش از حد و آسیب به پمپ و اجزای الکتروموتور شود.
۸) برای تعویض روغن و تعویض قطعات فرسوده مانند پروانه، شفت و برینگ‌ها باید از برنامه تعمیر و نگهداری توصیه شده سازنده پیروی شود.
۹) اجزا پمپ طبقاتی و مدار پمپاژ باید به طور منظم تمیز و عاری از هرگونه ذرات خارجی و رسوبات شوند زیرا گرفتگی و انسداد در مسیر پمپاژ باعث تاثیر بر عملکرد پمپ می‌شود یا ممکن است باعث خرابی پمپ شود.
۱۰) هنگامی که پمپ طبقاتی در فصول سرد سال استفاده می شود، پس از توقف، باید پیچ تخلیه آب در قسمت پایین بدنه پمپ باز شود تا آب تخلیه گردد و از ترک خوردگی قطعات هنگام یخبندان جلوگیری شود.
۱۱) تمامی مراحل تعمیر، سرویس و نگهداری باید با نظارت تکنسین‌های باتجربه انجام شود یا به دست آن‌ها انجام پذیرد.
