نحوه انتخاب پمپ آب خانگی + جدول انتخاب پمپ خانگی مناسب

کمتر ساختمان و آپارتمانی است که بدون پمپ آب خانگی، هم از فشار آب خوبی برخوردار باشد و هم آبرسانی به تمام طبقات تمام و کمال بدون افت دبی انجام شود. افزایش تعداد خانوارها و ارتفاع بالا، باعث می‌شوند تا نیاز به انتخاب پمپ آب خانگی خوب بیش از پیش احساس شود. 

البته در بازاری که پر است از مدل‌ها و برندهای متنوع و هر کدام با ویژگی‌های فنی، توان، هد و فناوری متفاوت عرضه می‌شوند، نحوه انتخاب پمپ آب خانگی اندکی چالش برانگیز می‎شود. خرید این تجهیز، تصمیمی نیست که بشود صرفاً با توجه اجمالی به شرایط و قرائن اتخاذ کرد. به همین علت کارشناسان در راهنمای انتخاب پمپ آب خانگی، تأکید دارند حتماً نیاز آب مصرفی ساختمان ارزیابی شود و دبی، هد و توان لازم برای پمپ برآورد گردد. 

اگر قصد خرید پمپ آب خانگی برای ساختمان خود را دارید، این راهنما از آتور صنعت را از دست ندهید. در ادامه مهمترین نکاتی که باید برای جمع آوری اطلاعات، ارزیابی و انتخاب پمپ آب خانه بدانید را شرح خواهیم داد. با انتخاب دستگاهی متناسب، هم بهترین عملکرد و بازدهی را دریافت می‌کنید و هم ریسک استهلاک، خرابی و آسیب به لوله کشی و سایر تجهیزات را به حداقل خواهید رساند.

 

آموزش محاسبه پارامترهای انتخاب پمپ آب خانگی

در پاسخ به پرسش «چه پمپ آبی برای خانه بخریم»، مجموعه‌ای از متغیرهای فنی و شرایط ساختمانی پنهان شده‌اند. برای انتخاب تجهیزی که به خوبی پاسخگوی نیازهای شما باشد، بایست پارامترهای مختلفی را بسنجید و محاسبات لازم را انجام بدهید. در ادامه راهنمای انتخاب پمپ آب خانگی، هریک از این فاکتورها را دقیق بررسی خواهیم کرد.

برآورد میزان آب مصرفی ساختمان برای انتخاب پمپ آب خانگی

اولین و مهم‌ترین گام در انتخاب پمپ آب خانگی مناسب، تعیین میزان مصرف آب ساختمان است. پمپ باید بر این اساس انتخاب شود که ظرفیت کافی برای تأمین نیازهای کل ساختمان داشته باشد اما نه آنقدر ضعیف باشد که در زمان اوج مصرف از کار بیفتد، نه به حدی قوی که با فشار بیش از حد به لوله‌ها و تجهیزات آسیب بزند. 

تصور رایج این است که پمپ آب خانگی قوی‌تر همیشه بهتر است، اما انتخاب پمپی با هد و دبی بالاتر از نیاز واقعی، فقط عمر سیستم لوله‌کشی و تجهیزات پمپاژ را کاهش می‌دهد و سیستم شما را بیشتر در معرض ریسک آسیب‌های مختلف می‌گذارد. به همین دلیل، برآورد دقیق مصرف آب نقش اساسی در انتخاب صحیح پمپ دارد.

در اولین مرحله از راهنمای انتخاب پمپ آب برای ساختمان، باید مراتبی را طی کنید که در ادامه خاطرنشان می‌کنیم.

1. محاسبه مصرف شیرآلات و خروجی‌ها

برای تعیین پمپ آب خانگی مناسب، باید تمام شیرها، دوش‌ها، وان حمام، توالت‌ها، ماشین لباسشویی، ظرفشویی و سایر مصرف‌کننده‌ها را در هر واحد بشمارید. در صورت وجود انشعابات خارجی مثل شیلنگ باغ یا آب‌پاش، آنها را هم اضافه کنید. برای هر مصرف‌کننده، دبی بر حسب لیتر بر دقیقه یا مترمکعب بر ساعت در حالت باز محاسبه می‌شود. 

برای حساب میزان مصرف، می‌توانید مستقیم این مقدار را اندازه‌گیری کنید یا از دیتای استاندارد استفاده نمایید. مثلاً یک دوش حمام عادی حدود 7 تا 10 لیتر بر دقیقه و یک شیر روشویی حدود 5 تا 9 لیتر بر دقیقه آب مصرف می‌کند.

2. تعداد واحدها و طبقات

تعداد طبقات ساختمان و تعداد واحدهایی که از یک پمپ مشترک استفاده می‌کنند، باید مشخص شود. این اطلاعات هم روی هد پمپ آب خانگی اثر می‌گذارد و هم بر میزان مصرف. هرچه طبقات بیشتر باشند، احتمال استفاده همزمان چندین مصرف‌کننده بالاتر خواهد بود.

3. الگوی مصرف و زمان‌های اوج

برای خرید پمپ آب خانگی باید مشخص کنید در چه ساعات یا موقعیت‌هایی پیک مصرف اتفاق می‌افتد، مانند صبح‌ها، عصرها یا آخر هفته‌ها. البته فراموش نکنید که همه خروجی‌ها در زمان یکسانی استفاده نمی‌شوند. به همین دلیل، ضریب هم‌زمانی (Simultaneity Factor) یا ضریب تنوع مصرف در محاسبه در نظر گرفته می‌شود.

4. استانداردها و مقررات

در بسیاری از مناطق، استانداردهایی وجود دارد که بر اساس نوع مصرف‌کننده، واحدهای بارگذاری یا جداول تبدیل، مقدار مصرف همزمان احتمالی را تعریف می‌کنند. استفاده از این جداول که در مقررات محلی ارائه شده‌اند، دقت محاسبات را بالاتر می‌برد.

5. فشار و هد موردنیاز

اصولاً هد پمپ تعیین می‌کند آب تا چه ارتفاعی پمپاژ شود. علاوه بر ارتفاع ساختمان، افت فشار ناشی از طول لوله، زانوها، شیرآلات و اصطکاک هم از پارامترهایی هستند که در نحوه انتخاب پمپ آب خانگی باید در نظر داشته باشید.

6. بارهای پیوسته و ناپیوسته

بخشی از مصرف ممکن است پیوسته باشد و یکضرب آب زیادی مصرف کند، مثل سیستم‌های آبیاری یا اطفای حریق. برخی دیگر مانند دوش گرفتن یا شست‌وشوی ظروف هم ناپیوسته‌اند. این دو نوع مصرف باید به شکل جداگانه در انتخاب ظرفیت پمپ بررسی شوند.

برای محاسبه میزان آب مصرفی پیش از انتخاب پمپ، ابتدا مجموع دبی تمام مصرف‌کننده‌ها در یک واحد را به دست آورید و سپس در تعداد واحدها ضرب کنید. این عدد، حداکثر مصرفی است که از لحاظ تئوری حساب می‌شود. اما چون همه خروجی‌ها باهم باز نمی‌شوند، با ضریبی کمتر از یک اصلاح می‌گردد. 

به‌طور معمول، برای ساختمان‌های مسکونی چند واحدی، حدود یک‌سوم مقدار تئوریک را در نظر می‌گیریم. در برخی مقررات این ضریب بین 25 تا 40 درصد تعیین شده و به تعداد واحدها، نوع ساختمان، سطح رفاه و عادات مصرف بستگی دارد.

 

محاسبه دبی لازم برای پمپ آب

بعد از برآورد میزان مصرف، قدم بعدی در نحوه انتخاب پمپ آب خانگی این است که حساب کنید دبی چقدر باید باشد تا این حجم نیاز را تأمین کند. برای محاسبه دبی موردنیاز پمپ آب، دو روش اصلی وجود دارد:

• اندازه‌گیری مصرف یا برآورد مستقیم: این روش تجربی است و بر اساس میزان جریان واقعی یا تخمینی تجهیزات به دست می‌آید. در پروژه‌های بازسازی یا ساختمان‌هایی که داده‌های واقعی در دسترس است، این روش کاربرد زیادی دارد.
• استفاده از واحدهای مصرفی (SFU): در این روش استاندارد، برای هر وسیله بهداشتی یا مصرفی یک مقدار واحد مصرف تعریف می‌شود. بعد مجموع این واحدها به جریان واقعی (لیتر بر دقیقه) تبدیل می‌شود. این روش برای طراحی از ابتدا یا در مواقعی که اندازه‌گیری ممکن نباشد، مناسب است.

الف) روش محاسبه دبی پمپ آب خانگی با برآورد مستقیم

در روش اول محاسبه دبی برای نحوه انتخاب پمپ آب خانگی، تمامی تجهیزات یک واحد یا ساختمان را فهرست کنید و دبی هرکدام را بر اساس مقادیر مرجع یا داده‌های واقعی ثبت نمایید.

مثلاً دوش حمام حدود 10 لیتر در دقیقه، سینک آشپزخانه 8 لیتر در دقیقه، روشویی 6 لیتر در دقیقه و ماشین لباسشویی حدود 12 لیتر در دقیقه مصرف دارد. سپس برآورد کنید در ساعات اوج، چند وسیله می‌توانند به‌طور همزمان فعال باشند. توصیه می‌کنیم یک بافر اطمینان حدود 10 تا بیست درصدی هم در نظر بگیرید تا ظرفیت پمپ، با تقاضای غیرمنتظره غافلگیر نشود و در آینده امکان آپگرید به پمپ توان بالاتر در صورت نیاز هم وجود داشته باشد.

نمونه محاسبه عملی

یک ساختمان کوچک با چهار واحد در نظر بگیرید. برای هر واحد تجهیزات زیر موجود است:

• دوش: 10 لیتر در دقیقه
• سینک آشپزخانه: 8 لیتر در دقیقه
• روشویی: 6 لیتر در دقیقه
• توالت: 5 لیتر در دقیقه

برآورد شما نشان می‌دهد در زمان اوج مصرف، می‌توان انتظار داشت دو دوش، دو سینک آشپزخانه، دو روشویی و دو توالت همزمان در حال کار باشند. مجموع جریان این وسایل چنین خواهد بود:

• دو دوش: 20 لیتر در دقیقه
• دو سینک آشپزخانه: 16 لیتر در دقیقه
• دو روشویی: 12 لیتر در دقیقه
• دو توالت: 10 لیتر در دقیقه

در مجموع دبی 58 لیتر در دقیقه به دست می‌آید. با افزودن 15 درصد حاشیه ایمنی، دبی لازم حدود 67 لیتر در دقیقه خواهد بود. بنابراین هنگام انتخاب پمپ آب خانگی باید سراغ مدلی بروید که توانایی تأمین حداقل 67 لیتر در دقیقه برای کل ساختمان را داشته باشد. 

برای خرید پمپ آب خانگی، حتماً مقادیر واقعی مصرف تجهیزات را اندازه بگیرید و به مقادیر استاندارد اکتفا نکنید، چون داده‌های درج‌شده در کاتالوگ‌ها معمولاً بر اساس شرایط ایده‌آل ارائه می‌شوند.

 

ب) محاسبه دبی پمپ آب بر اساس جدول SFU

روش بعدی برآورد دبی در انتخاب پمپ آب برای آپارتمان، استناد به جداول SFU است که به طور استاندارد در مقررات ملی عرضه می‌شوند.این روش در خیلی از آیین نامه‌های لوله کشی به کار می‌رود. اساس کار، این است که برای هر وسیله، یک واحد اختصاص داده می‌شود که هم نرخ جریان و هم میزان استفاده احتمالی آن را نشان می‌دهد. سپس جداول استاندارد، مجموع این واحدها را به دبی موردنیاز تبدیل می‌کنند.

طبق راهنمای انتخاب پمپ آب خانگی، در گام اول باید مقادیر SFU مربوط به هر وسیله را از کد یا استاندارد ملی و محلی استخراج کنید. برای مثال روشویی، توالت (تانکی یا فلاش‌والو)، وان و غیره که گفتیم، هر کدام دارای یک عدد SFU مشخص هستند.

جمع SFUهای وسایل هر واحد را بشمارید، سپس عدد به‌دست‌آمده را در تعداد واحدها ضرب کنید تا مجموع کل SFU مشخص شود. اگر مصارف پیوسته مانند آبیاری یا سیستم خنک‌کننده وجود دارد، آنها را جداگانه به محاسبات اضافه کنید چون این بخش‌ها خارج از مصارف متناوب محسوب می‌شوند.

پس از محاسبه مجموع SFU، آن را با استفاده از جداول یا نمودارهای تبدیل در آیین‌نامه به دبی تبدیل کنید. این مقادیر معمولاً برحسب لیتر بر دقیقه ارائه می‌شوند. 

در صورت نیاز، مصرف آب سرد و گرم را جداگانه بررسی کنید. برخی استانداردها برای شاخه‌های آب سرد و گرم مقادیر SFU مجزا ارائه می‌دهند. مصرف آب گرم معمولاً هم‌زمان با آب سرد نیست و ممکن است قطر لوله متفاوتی نیاز داشته باشد. 

برای درک بهتر، یک مثال محاسبه دبی پیش از انتخاب پمپ آب برای ساختمان دو طبقه را مرور می‌کنیم. یک ساختمان دوطبقه سه‌واحدی را در نظر بگیرید. هر واحد شامل یک سرویس بهداشتی کامل (توالت، روشویی، دوش)، یک سینک ظرف‌شویی و یک ماشین لباسشویی است. بر اساس جدول استاندارد، مقادیر به‌صورت زیر هستند:

• سرویس بهداشتی = 5.0 
• سینک = 2.0 
• لباسشویی = 4.0 

بنابراین برای هر واحد داریم: 5 + 2 + 4 = 11 SFU که با ضرب در 3، برای سه واحد مجموعاً 33 SFU به دست می‌آید. طبق جدول تبدیل SFU به دبی، این مقدار معادل حدود 64 تا 75 لیتر بر دقیقه است. در صورت وجود مصارف پیوسته مانند شیرهای آبیاری، باید آنها نیز اضافه شوند. همیشه یک حاشیه ایمنی هم به نتایج نهایی اضافه کنید.

پس از مشخص شدن دبی، باید هد یا فشار لازم را نیز تعیین کنید. در این مرحله عواملی مثل ارتفاع عمودی، افت اصطکاک در لوله‌ها و سایر المان‌ها مشابه روش مستقیم محاسبه می‌شوند.

 

محاسبه هد پمپ آب خانگی

هد کل موردنیاز پمپ از دو مؤلفه اصلی تشکیل می‌شود: هد استاتیک و افت اصطکاکی یا هد دینامیک. هد استاتیک همان اختلاف انرژی عمودی است که پمپ باید بین منبع آب و نقطه تخلیه جبران کند. این مقدار شامل هرگونه فشار موردنیاز در خروجی نیز می‌شود.

1) هد استاتیک

هد استاتیک به اختلاف ارتفاع عمودی اشاره دارد که پمپ باید برای رساندن آب به بالاترین خروجی بر آن غلبه کند. این بخش شامل موارد زیر است:

• هد عمودی (Vertical Lift) که می‌شود فاصله از منبع آب (مانند مخزن، چاه، ورودی در سطح زمین یا نقطه مکش پمپ) تا بالاترین خروجی آب یا مخزن ذخیره بالادست.
• هد مکش یا افت/افزایش مکش: اگر پمپ بالاتر یا پایین‌تر از منبع نصب شده باشد، تغییر ارتفاع مؤثر است. در صورتی که منبع تحت فشار داخل سیستم نصب شده یا مکش منفی وجود داشته باشد، محاسبات NPSH هم باید لحاظ شوند.
• هد تخلیه (Discharge Static Head): فاصله عمودی از خروجی پمپ تا بالاترین نقطه‌ای که آب باید به آن برسد.

هد استاتیک مستقل از دبی جریان است؛ چه آب با سرعت کم جریان داشته باشد یا زیاد، پمپ باید اختلاف ارتفاع و فشار لازم را جبران کند.

روش محاسبه هد استاتیک

1. پایین‌ترین سطح آب در منبع (کف چاه یا سطح ورودی) و بالاترین نقطه تحویل (مانند شیر طبقه آخر یا مخزن پشت‌بام) را مشخص کرده و فاصله عمودی بین آنها را اندازه‌گیری کنید.
2. تغییرات ارتفاع ناشی از مسیر لوله‌کشی را نیز در نظر بگیرید، اما تنها افزایش خالص ارتفاع در محاسبه هد استاتیک لحاظ می‌شود.
3. در صورت نیاز به فشار مشخص در خروجی (برای مثال 2 تا 3 بار در شیرها)، باید این فشار معادل هد به محاسبه اضافه شود.

2) اصطکاک (هد دینامیکی)

اصطکاک یا هد دینامیکی به اتلاف فشار ناشی از مقاومت جریان در برابر دیواره‌های لوله، اتصالات، شیرها و زانوها اشاره دارد. اتلاف اصطکاک با افزایش دبی بیشتر می‌شود و تقریباً با مجذور سرعت جریان رابطه دارد.

طول لوله، قطر داخلی، جنس و زبری لوله، تعداد و نوع اتصالات و تلفات جزئی ناشی از تجهیزات درون‌خطی همگی در مقدار افت اثر دارند. قطر داخلی لوله در فرایند انتخاب و خرید پمپ آب خانه اهمیت زیادی دارد؛ هرچه قطر کوچک‌تر باشد، سرعت جریان بیشتر و افت اصطکاکی به‌طور قابل توجهی بالاتر خواهد بود.

روش محاسبه افت اصطکاک

1. مسیر کامل جریان را از منبع یا ورودی پمپ تا دورترین و بحرانی‌ترین مصرف‌کننده ترسیم کنید.
2. برای هر بخش، طول، قطر داخلی، جنس لوله و اتصالات را مشخص کنید. مقادیر ضرایب افت (K) برای اتصالات در جداول هیدرولیکی ارائه می‌شود.
3. دبی طراحی را تعیین کنید (که معمولاً حداکثر مصرف است). برای محاسبه از روابط تجربی مانند هیزن-ویلیامز یا دارسی-ویسباخ هم می‌توانید استفاده کنید.
4. افت هد هر بخش و اتصالات را محاسبه و با هم جمع کنید.

در فرایند انتخاب پمپ آب خانگی برای ساختمان‌های جدید، حدود 0.5 متر افت در هر طبقه و در سیستم‌های قدیمی حدود 1 متر افت لحاظ می‌شود. به خاطر داشته باشید که افت اصطکاک وابسته به دبی است؛ یعنی دو برابر شدن دبی، افت را چهار برابر می‌کند و نصف شدن دبی، افت را به یک‌چهارم کاهش می‌دهد.

میزان افت اصطکاک یا هد دینامیک را می‌توان از جداول آماده هم استخراج کرد. برای نمونه، اگر دبی 42 مترمکعب بر ساعت و لوله خروجی به طول 100 متر باشد، افت معادل 7.5 متر خواهد بود. اگر طول لوله 70 متر باشد، افت با تناسب محاسبه می‌شود: 7.5 × 70 ÷ 100 = 5.25 متر.

3) هد کل موردنیاز پمپ (Total Dynamic Head)

وقتی هد استاتیک (Hs) و هد اصطکاکی یا دینامیکی (Hf) مشخص شدند، باید آنها را با هم جمع کنید تا دریابید که برای خرید پمپ آب خانگی، چه مقدار هد مطلوب خواهد بود. در صورت وجود سایر هدها مانند هد فشاری یا سرعتی، آنها را نیز به این مجموعه اضافه کنید. حاصل این محاسبه، هد دینامیکی کل یا TDH است. این همان مقداری است که پمپ باید در دبی موردنظر تأمین کند.

فرمول محاسبه هد کل پمپ آب به این صورت است:

TDH = هد استاتیک + افت‌های اصطکاکی (و جزئی) + (هدهای اضافی در صورت نیاز: فشار خروجی، هد سرعت و غیره)

برای محاسبه کافی است داده‌های موردنیاز را اندازه‌گیری کنید، در فرمول قرار دهید و در نهایت جمع بزنید.

 

برآورد توان لازم برای انتخاب پمپ آب خانگی

گام بعدی پیش از انتخاب پمپ آب، برآورد توان خروجی موردنیاز است. اصولاً توان پمپ به عوامل زیر بستگی دارد:

1. دبی (Q): مقدار آب منتقل‌شده در واحد زمان (لیتر بر دقیقه یا مترمکعب بر ساعت).
2. هد کل (H): شامل هد استاتیک، افت اصطکاکی و فشار خروجی موردنیاز.
3. چگالی سیال (ρ): برای خرید پمپ آب خانگی، معمولاً چگالی آب حدود 1000 کیلوگرم بر مترمکعب در نظر گرفته می‌شود.
4. شتاب گرانش (g): مقدار استاندارد 9.81 متر بر مجذور ثانیه.
5. راندمان پمپ (η): نسبت توان هیدرولیکی خروجی به توان ورودی محور که تلفات هیدرولیکی، مکانیکی و راندمان موتور را شامل می‌شود.
6. افت‌های موتور و انتقال توان: در صورت استفاده از تسمه، اینورتر یا موتور با راندمان کمتر از بار کامل، باید مقادیر افت عملکرد و بافرهای اطمینان را هم در نظر بگیرید. این داده‌ها روی پلاک یا بروشور راهنمای تجهیزات درج می‌شوند.

با در نظر گرفتن این پارامترها می‌توان توان محور (P شافت) را برآورد کرد. فرمول محاسبه توان محور پمپ در واحد SI به این صورت است:

(Q × ρ × g × H) ÷ η = P شافت

که در این فرمول داریم:

• Q دبی حجمی (مترمکعب بر ثانیه)،
• ρ چگالی سیال (کیلوگرم بر مترمکعب)،
• g شتاب گرانش (متر بر مجذور ثانیه)،
• H هد دینامیکی کل (متر)،
• η راندمان کلی (بین 0.6 تا 0.8 بسته به پمپ و موتور).

توان هیدرولیکی (توان ایده‌آل منتقل‌شده به سیال) چنین محاسبه می‌شود:

 P(هیدرولیک) = Q × ρ × g × H

توان محوری هم از تقسیم توان هیدرولیکی بر راندمان به دست می‌آید.

یک مثال دیگر را نیز بررسی می‌کنیم تا تصوری از نحوه محاسبه توان لازم برای انتخاب و خرید پمپ آب خانگی داشته باشید.

مرحله 1: تعیین پارامترهای اصلی

فرض کنید در شرایط اوج مصرف به دبی Q = 60 لیتر در دقیقه نیاز دارید. این مقدار معادل 0.06 مترمکعب در دقیقه یا 0.001 مترمکعب در ثانیه است. هد دینامیکی کل H برابر 18 متر است (شامل هد استاتیک، افت اصطکاکی و فشار خروجی). چگالی سیال ρ معادل 1000 کیلوگرم بر مترمکعب در نظر گرفته می‌شود. راندمان کلی پمپ و موتور η حدود 0.65 (65 درصد) برآورد می‌شود که برای پمپ‌های بشقابی کوچک و متوسط متداول است.

مرحله 2: محاسبه توان هیدرولیکی

 P هیدرولیک = Q × ρ × g × H

176.58 وات (حدود 0.177 کیلووات)= 0.001 × 1000 × 9.81 × 18

این توان می‌شود مقدار ایده‌آل بدون در نظر گرفتن تلفات.

مرحله 3: اصلاح با در نظر گرفتن راندمان

 P محوری = P هیدرولیک  ÷ η

271.66 وات (حدود 0.272 کیلووات)= 176.58 ÷ 0.65

در نتیجه باید موتوری با توان حداقل 0.3 کیلووات انتخاب شود. اما در عمل بهتر است سایز بزرگ‌تری مثل پمپ  0.5 کیلووات انتخاب کنید تا حاشیه اطمینان برای تلفات اضافی وجود داشته باشد.

 

نحوه انتخاب پمپ آب خانگی مناسب

 انتخاب نوع پمپ آب برای خانه

برای تعیین مدل دقیق و ویژگی‌های فنی پیش از خرید پمپ آب خانگی، ابتدا باید تعیین کنید کدام نوع پمپ بیشترین تطابق را با شرایط و نیازهای شما دارد. انواع مختلف پمپ از لحاظ ساختار، ویژگی‌های عملیاتی، مکش و نصب متفاوت هستند. معمولاً برای مصارف ساختمان‌های مسکونی، از پمپ‌های زیر استفاده می‌شود:

• پمپ بشقابی: این پمپ‌ها، از نوع پمپ سانتریفیوژی هستند که انرژی را به وسیله پروانه دوار به آب منتقل می‌کنند و حرکت مکانیکی را به انرژی فشاری و جنبشی تبدیل می‌سازند. این پمپ‌ها رایج‌ترین انتخاب برای آبرسانی خانگی هستند، ساختار ساده و راندمان مناسبی در دبی متوسط و بالا دارند و باید به طور دوره‌ای هواگیری شوند. 
• جت پمپ: اگر مخزن آب شما پایینتر از سطح پمپ قرار داشته باشد، بهترین پمپ آب خانگی برای شما مدل جت پمپ است. این تیپ، با استفاده از جت سیال و نازل ونتوری مکش ایجاد می‌کند و آب را از عمق، به ارتفاع موردنیاز می‌رساند. این مدل نسبت به پمپ بشقابی راندمان کمتری دارد و صدای بلندتری تولید می‌کند، به همین دلیل اکثراً در موتورخانه یا پارکینگ نصب می‌شود.
• پمپ محیطی: پمپ محیطی با استفاده از پروانه‌ای با پره‌های ریز، در دبی‌های پایین هد بالایی تولید می‌کند. پمپ محیطی مناسب شرایطی است که لازم باشد در نقاط خاصی فشار بیشتری ایجاد شود، اما برای جریان‌های زیاد راندمان پایین‌تری دارد و نسبت به جامدات معلق حساس‌تر است.
• بوستر پمپ: این دسته از پمپ‌ها برای افزایش فشار سیستم یا هد طراحی شده‌اند و زمانی کاربرد دارند که فشار شبکه برای آبرسانی ساختمان بزرگ و چندطبقه کفایت نکند. اغلب بوسترپمپ‌ها طراحی سانتریفیوژ دارند، اما نقش آنها در واقع تقویت فشار موجود است. بسیاری از مدل‌ها به سیستم‌های کنترلی مانند پرشرسوئیچ یا درایو VFD هم مجهز می‌شوند تا در ساختمان‌های بلند، فشار پایداری تأمین شود.

بعد از اینکه مشخص شد کدام نوع پمپ به بهترین شکل پاسخگوی نیازهای شماست، می‌توانید پمپ مناسب را با مراجعه به منحنی‌های عملکردی انتخاب کنید. 

 

انتخاب بر اساس منحنی پمپ

در منحنی عملکرد سازنده، نقطه‌ای که دبی موردنیاز روی محور افقی و هد کل روی محور عمودی قرار می‌گیرد باید مشخص شود. بهترین حالت، نزدیک بودن به نقطه BEP (نقطه بهترین بازدهی) است. کارکرد نزدیک BEP یعنی پمپ انرژی کمتری مصرف می‌کند و حداقل استهلاک و لرزش را دارد.

برای مشخص کردن مدل مناسب پمپ آب خانگی، بعد از انتخاب نوع و برند، باید سری‌هایی که با نیاز شما مطابقت دارند بررسی شوند. نمودار عملکردی شامل دبی روی محور افقی و هد روی محور عمودی است. در برخی کاتالوگ‌های برندها اروپایی مقادیر بر حسب واحدهای ایمپریال هم ارائه می‌شود؛ مثلاً هر 1 متر هد ≈ 1.42 psi و هر 1 GPM ≈ 3.785 L/min است.

پمپ مناسب زمانی انتخاب می‌شود که نقطه کار روی منحنی یا کمی سمت راست BEP قرار بگیرد. باید افت فشار ناشی از مسیر طولانی، شیر یک‌طرفه، فیلترها و الزامات حداقل فشار خروجی را هم هنگام تعیین مدل پمپ آب لحاظ کرد.

برای مثال، در مدل پمپ آب سیستما TC200 ما سری‌های مختلفی را در منحنی می‌بینیم که عبارتند از:

• TCt-TC 550
• TCt-TC 300
• TCt-TC 250
• TCt-TC 200
• TCt-TC 400
• TCt-TC 150

اگر محاسبات نشان بدهد دبی حدود 80 لیتر بر دقیقه و هد کل 35 متر نیاز دارید، با قرار دادن این نقطه روی منحنی مشاهده می‌شود که مدل TCt-TC 200 در همین حوالی هد می‌دهد. سپس باید در کاتالوگ همان سری، راندمان، توان شفت و در صورت موجود بودن قطر پروانه متناظر بررسی شود تا نقطه کار نزدیک BEP قرار بگیرد. انتخاب موتور هم باید با 10 تا 20 درصد رزرو توان انجام شود.

دو نکته مهم در انتخاب پمپ آب خانگی مناسب بر اساس منحنی وجود دارد که اینجا به آنها اشاره می‌کنیم. در برند سیستما، خود سازنده مشخصات کاربردی سری را ارائه می‌دهد که پمپ‌های تک‌پره سانتریفیوژ برای مصارف خانگی، کشاورزی و صنعتی را شامل می‌شود. برای انتخاب نهایی، باید حتماً به کاتالوگ چاپی یا PDF مربوط به همان مدل و فرکانس 50 Hz مراجعه کنید تا اختلافات فرکانس، راندمان و قطر پروانه در نظر گرفته شود.

در کاتالوگ‌ها خطوط راندمان و توان یا جدول توان نیز درج می‌شود. بررسی این داده‌ها برای اطمینان از پوشش نیاز با ضریب اطمینان کافی ضروری است. بعلاوه باید توجه داشته باشید که منحنی‌های 50 Hz و 60 Hz متفاوت‌اند و یک مدل پوسته یا بدنه ممکن است چند قطر پروانه مختلف داشته باشد. نزدیک‌سازی نقطه کار بهینه گاهی از طریق تغییر قطر پروانه انجام می‌شود.

برای انتخاب پمپ آب، بررسی منحنی هد در برابر دبی اهمیت بالایی دارد. باید دید در صورت کاهش یا افزایش جریان، آیا هد خروجی همچنان در محدوده قابل قبول باقی می‌ماند یا خیر. افت راندمان، تغییرات ناگهانی، احتمال کاویتاسیون و دیگر نقاط ضعف در این منحنی‌ها باید به دقت ارزیابی شوند. 

 

جدول انتخاب پمپ آب خانگی

با توجه به فاکتورهایی که تا اینجا برای انتخاب پمپ آب خانگی مناسب بررسی کردیم، می‌‌توان پارامترهای پروسه را به چنین صورتی گردهم آورد. البته دقت داشته باشید که جدول زیر، تنها برای اطلاع رسانی بهتر به شماست و نباید بدون بررسی و ارزیابی شرایط خود، این مقادیر را وحی منزل قرار بدهید. در صورتی که برای جمعاوری دیتا و انجام محاسبات به مشاوره اختصاصی نیاز دارید، حتماً با متخصصان آتورصنعت در تماس باشید تا همکاران ما شما را راهنمایی نمایند.

تعداد طبقات	دبی مورد نیاز (متر مکعب بر ساعت)	هد کل (متر)	توان پمپ (اسب بخار)	نوع پمپ پیشنهادی
تک واحدی	حدود 1.8 تا 4.8 (بسته به مصرف کنندگان)	~ 5 تا 15	~ 0.5 تا 1.5	بشقابی تک پروانه؛ پمپ شناور کم‌عمق؛ بوستر پمپ کوچک
دو طبقه	حدود 3.6 تا 9	~ 15 تا 25	~ 1 تا 2	بشقابی؛ جت پمپ؛ در صورت نیاز بوسترپمپ با VFD
سه طبقه	حدود 6 تا 10	~ 25 تا 40	~ 1.5 تا 2.5	پمپ بشقابی؛ بوستر ست، در صورت شرایط منبع پمپ شناور
چهار طبقه و بیشتر	7 تا 12 و بالاتر (بسته به تعداد واحدها)	~ 35 تا 60 یا بیشتر	~ 2 تا 3 به بالا (بسته به شرایط)	سانتریفیوژ چندمرحله‌ای، بوستر پکیج با کنترل، در صورت نیاز دور متغیر یا چند پروانه برای دبی بالا

 

بهترین برند پمپ آب خانگی کدام است؟

در پروسه انتخاب پمپ آب خانگی، مسئله مهم دیگر بعد از بررسی و برآورد مشخصات فنی، انتخاب برندی قابل اعتماد مطابق و نیازهای شماست. احتمالاً حین بررسی منحنی‌های چندین سری پمپ آب، با گزینه‌های متعددی پیش روی خود مواجه شوید که انتخاب نهایی را سخت می‌کند.

پمپ آب سیستما

برند ایتالیایی سیستما در بازار پمپ‌های خانگی و ساختمانی به خوبی شناخته شده و از کیفیت بالا با عملکرد مطلوب برخوردارند. پمپ‌های سیستما برای تأمین آب در ساختمان‌های مسکونی کوچک تا برج‌های بلند و مراکز بزرگ طراحی شده‌اند و تحت نمایندگی آتور صنعت، به همراه گارانتی 6 تا 24 ماهه و خدمات پس از فروش عرضه می‌شوند. 

از سری‌های پیشنهادی سیستما می‌توان به سری TC، جت‌پمپ‌های سری JET و پمپ بشقابی دوپروانه BTC اشاره کرد. سری TC برای آبرسانی سبک و مصارف خانگی با دبی حداکثر 21 لیتر در دقیقه مناسب است. جت‌پمپ‌های JET نیز قابلیت مکش تا عمق 8 متر را دارند و برای نصب در سطح پایین‌تر از منبع یا چاه، بهترین پمپ آب خانگی خواهند بود.

مدل TC200 بشقابی 2 اسب برای انتقال آب در ساختمان‌های چندطبقه یا ارتفاع‌های متوسط تا زیاد طراحی شده است. اگر نیاز دارید پمپ آب را بالاتر از مخزن نصب کنید هم مدل الکتروپمپ JET 40 سیستما را پیشنهاد می‌کنیم.

پمپ آب گرین

پمپ‌های آب برند گرین (GREEN) ساخت چین، برای کسانی که به دنبال محصولی اقتصادی اما با کارایی قابل قبول هستند، انتخاب مناسبی محسوب می‌شوند. این برند سری‌های متنوعی از جمله QM، BD و BP را عرضه می‌کند که در فروشگاه آتورشاپ موجود هستند. 

دامنه عملکردی این پمپ‌ها از مصارف سبک تا متوسط بوده و حداکثر دبی آنها 12 لیتر در دقیقه است. برای ساختمان‌های 2 تا 3 طبقه یا مخازن مرتفع، مدل پمپ آب گرین یک اسب GREEN BD 25/130 گزینه‌ای مناسب به شمار می‌رود. برای واحدهای ویلایی یا تک‌طبقه، مدل نیم اسب GREEN QM60G قابل پیشنهاد است و فشار آب پایدار و کافی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

پمپ آب لئو

برند پمپ آب لئو در سمت اقتصادی و چینی بازار، از نام‌‎های معتبر و پرفروشی است که تنوع بالایی در سری‌های مختلف دارد. 

سری APM لئو به‌عنوان پمپ محیطی برای هد متوسط در ارتفاع‌های محدود طراحی شده است. سری ACm از نوع گریز از مرکز بوده و دبی بالاتر و هد بیشتری فراهم می‌کند. در مشخصات این سری، مکش تا حدود 8 متر ذکر شده و برای ساختمان‌های چندطبقه مناسب‌تر است. 

سری AQM هم پمپ‌های محیطی کم‌دبی را شامل می‌شود که برای ساختمان‌های کوچک، آبیاری یا بوسترهای کوچک کاربرد دارند. از جمله مدل‌های قابل پیشنهاد این تولیدکننده می‌توانیم از پمپ آب یک اسب ورودی بغل لئو LEO AQm75 یاد کنیم که برای ساختمان‌های تک واحدی یا دوطبقه مناسب است. مدل LEO APm60 با ماکسیمم دبی 3 مترمکعب در ساعت و هد 60 متر هم برای چنین بناهایی جواب می‌دهد.

سایر مدل‌های پیشنهادی در بازار

در فروشگاه آنلاین ما برندهای دیگری نیز موجود هستند که بسته به بودجه و نیاز می‌توانند انتخاب شوند. مثلاً مدل Hydrun KPM50 از سری پمپ آب‌های هیدران به‌عنوان یک پمپ کوچک تا متوسط شناخته می‌شود و برای خانه‌های تک‌واحدی یا ساختمان‌هایی با ارتفاع کم مناسب است.

سری PRA از برند ابارا، نمونه‌ای از پمپ‌های گریز از مرکز تک‌پره است. مدل PRA 0.50 M با توان 0.5 اسب، دبی 0.3 تا 2.1 مترمکعب بر ساعت را ارائه می‌دهد و برای مصارف خانگی، افزایش فشار و کاربردهای عمومی با هد متوسط مناسب است.

پمپ‌های سری CB از پنتاکس نیز در بازار به‌عنوان پمپ‌های سطحی پر فشار شناخته می‌شوند. این مدل‌ها به دلیل بی‌صدابودن، ساختار مقاوم، راندمان مطلوب و توانایی تحمل بار، جایگاه ویژه‌ای در میان خریداران دارند می‌شود روی انها به عنوان بهترین پمپ آب خانگی حساب باز کرد.

 

جمع بندی

پروسه انتخاب پمپ آب خانگی مناسب، نیاز به دقت بالا و بررسی جزئیات مختلفی دارد که در این راهنما برشمردیم. پمپ‌های ایرانی از نظر قیمت و تأمین قطعات مقرون‌به‌صرفه‌اند و مدل‌های خارجی عموماً راندمان بالاتر و عملکرد بی‌صداتری دارند.

انتخاب نهایی باید براساس بودجه، خدمات پس از فروش و شرایط مصرف ساختمان انجام شود. اگر روش اصولی در نحوه انتخاب پمپ آب خانگی در پیش گرفته نشود، عواقبی مثل افت فشار در آینده، استهلاک سریع قطعات و افزایش هزینه‌های نگهداری دور از ذهن نخواهند بود.

در راهنمای انتخاب پمپ آب خانگی، تلاش ما بر این بود تا گام به گام فرایند کار را توضیح دهیم و با مثال‌های ملموس، درک بهتری ایجاد نماییم. با ارزیابی دقیق برندها و مشخصات فنی می‌توانید بهترین پمپ آب خانگی را انتخاب کنید که نزدیک به نقطه راندمان بهینه کار کند و بهترین حالت از عمر مفید را داشته باشد.

در صورتی که داخل هریک از مراحل کار نیازمند مشاوره و راهنمایی تخصصی هستید یا پیشنهادهای بیشتری برای خرید پمپ آب خانگی می‌خواهید، می‌توانید فرم موجود در سایت را پر نمایید تا کارشناسان ما با شما تماس حاصل فرمایند. به علاوه جهت استعلام قیمت پمپ آب و تجهیزات، طرح سوالات و ارتباط با بخش پشتیبانی، می‌توانید در ساعات 8 تا 17 روزهای کاری از طریق‌های تلفنی و آنلاین با ما تماس حاصل فرمایید.

 

سؤالات متداول نحوه انتحاب پمپ آب خانگی

1. برای انتخاب پمپ آب خانگی چه معیارهایی باید در نظر گرفت؟ انتخاب پمپ به دبی موردنیاز، هد کل ساختمان، تعداد طبقات، توان موتور، میزان مصرف همزمان، صدای کارکرد و محل نصب وابسته است. بررسی منحنی عملکرد و نزدیکی به نقطه BEP اهمیت زیادی دارد.
2. چه پمپی برای ساختمان چند طبقه بخریم؟ برای ساختمان‌های چندطبقه معمولاً پمپ‌های سانتریفیوژ چندمرحله‌ای یا بوسترپمپ‌ها بهترین گزینه هستند، زیرا می‌توانند هد بالاتر و فشار پایدار تأمین کنند. انتخاب دقیق باید بر اساس ارتفاع ساختمان و میزان مصرف کل انجام شود.
3. کدام پمپ آب برای داخل واحد مناسب تر است؟ برای نصب در داخل واحد، پمپ‌های کم‌صدا و جمع‌وجور مانند پمپ‌های بشقابی توصیه می‌شوند. این پمپ‌ها علاوه‌بر فشار پایدار، مزیت کاهش نویز و ارتعاش دارند که در محیط مسکونی مهم است.
4. پمپ آب خانگی چند اسب برای خانه 2 یا 3 طبقه مناسب است؟ برای خانه‌های 2 طبقه معمولاً پمپ 1 اسب کافی است. در 3 طبقه، بسته به مصرف و تعداد واحدها، پمپ 1.5 اسب یا بیشتر نیاز است. هد و دبی محاسبه‌شده معیار اصلی انتخاب خواهد بود.
5. پمپ آب خانگی ایرانی بهتر است یا خارجی؟ پمپ‌های ایرانی از نظر قیمت و تأمین قطعات مقرون‌به‌صرفه‌اند، درحالی‌که مدل‌های خارجی عموماً راندمان بالاتر و عملکرد بی‌صداتری دارند. انتخاب نهایی باید براساس بودجه، خدمات پس از فروش و شرایط مصرف ساختمان انجام شود.